قومیت و جنسیت: مطالعه موردی گروه های قومی در سیستان و بلوچستان

در دو دهه اخیر، با گسترش جنبش ها و هویت یابی های قومی، مطالعات تجربی و نظری درباره قومیت در ابعاد اجتماعی،فرهنگی و سیاسی افزایش یافته است. مروری بر آثار منتشر شده در این زمینه نشان می دهد که مطالعات نظری بعد جنسیتی قومیت را نادیده انگاشته اند و مطالعات تجربی نیز به جنسیت بیشتر به عنوان متغیر زمینه توجه کرده اند. این مقاله، با استفاده از داده های پیمایش انجام شده در چهار شهر استان سیستان و بلوچستان، تلاش می کند اهمیت نگرش جنسیتی را در رشد هویت یابی گروه های قومی نشان دهد . تحقیق حاضر این فرض را پیش می برد که نابرابری موقعیت دو گروه، به ویژه از حیث دسترسی به فرصت های آموزشی، دو طرز تلقی را نسبت به نقش های جنسیتی شکل داده است. وجود نگرش های سنتی و نسبتاً مدرن به نقش های جنسیتی، دو گروه قومی متمایز ساخته است. همچنین، آثار این نگرش ها بر الگوی زندگی خانوادگی و در نتیجه عملکرد متفاوت جمعیتی خانواده در دو گروه قومی تحلیل می شود. بخش مهمی از تفاوت های گروه قومی را می توان با تفاوت سطح آموزش توضیح داد، متغیرهای دیگری نیز در این میان نقش دارند که از جمله می توان به تفاوت رایش مذهبی اشاره کرد.